
Wat doet stress?
Door de afgifte van stresshormonen, zoals adrenaline en cortisol, zijn we in staat om te reageren. Activatie van het sympathische zenuwstelsel leidt tot de “vecht-of-vlucht”-reactie en dat leidt tot spieren die zich aanspannen, een snellere ademhaling en een verhoogde hartslag en bloeddruk. De stofwisseling zal daarentegen juist vertragen. Stress kan kortdurend zijn, waarbij het geen schade heeft. Dan kan het je zelfs in de actiemodus zetten, een betere focus geven of uitdagen om buiten je comfortzone een doel te bereiken. Maar stress kan ook langdurend zijn, chronisch en ongezond worden.
Wat is de impact ervan?
Stress is een onderdeel van ons moderne westerse leven. Inmiddels helaas op een manier die schadelijk en behoorlijke gevolgen heeft. Een probleem dat we niet mogen negeren. Chronische stress en de overmatige activiteit van het sympathische zenuwstelsel, leidt vaak tot vermoeidheid, uitputting en burn-out. Langdurige stress en hoge cortisolpieken kan daarnaast hersengebieden schaden en het geheugen en de concentratie verminderen.
Wat veroorzaakt stress?
- Gezondheidsproblemen
- Teveel ballen tegelijk hooghouden – overbelasting
- Perfectionisme
- Financiële zorgen
- Werk gerelateerde factoren, zoals te hoge werkdruk en strakke deadlines
- Conflicten in de privé situatie en relatieproblemen
- Onzekerheid over jezelf en je eigen kunnen – zelfkritiek
- Tegenslagen
- Verdriet
- Gebrek aan slaap
Er kunnen allerlei levensgebeurtenissen zijn die tot stress leiden. Daarnaast is de stressgevoeligheid bij iedereen anders. Het is belangrijk om te ontdekken wat jouw stressoren zijn en aan de slag te gaan met het ontwikkelen van gezonde strategieën om er beter mee om te gaan. Om de last te kunnen dragen, is het belangrijk te werken aan meer draagkracht! Lees hier ook over ‘steeds doorgaan leidt tot stress.’
De overgang en stress
De meeste vrouwen hebben naast de zorgtaken ook een baan. Ik hoor vaak terug dat een gezonde leefstijl zo moeilijk voor hen is, omdat ze teveel ballen tegelijk hooghouden en opgaan in de waan van de dag. Als dan ook nog na je 40e hormonen gaan rommelen, leidt dat tot spanning en stress.
Hormoonveranderingen naar aanleiding van de overgang en stresshormonen, kunnen de balans van neurotransmitters verstoren. Daardoor worden emoties, cognitieve functies en de stemming beïnvloedt. Ik begrijp achteraf heel goed waarom ik juist na m’n 40e twee keer burn-out ben gegaan. Er was chronische stress en een veranderende hormoonhuishouding en dat was dubbelop een uitdaging. Lees hier meer over de overgang, hormonen en stress.
Elke symptomen en problemen kunnen erdoor ontstaan?
Door de spanningen en daarmee toenemende onrust, kunnen er (innerlijke) conflicten ontstaan. Deze worden vaak naar de buitenwereld geprojecteerd.
Naast intrinsieke factoren zijn er externe factoren die kunnen leiden tot stress en burn-out. Je ziet vaak dat bij mensen door stress de motivatie afneemt en ze minder productief zijn.
Langdurige periodes van stress kunnen een negatieve invloed hebben, zowel op ons fysieke als mentale welzijn. Als je de hele dag op standje ‘aan’ staat, krijgt het lichaam het signaal dat het paraat moet staan om te vechten of vluchten.
Veel voorkomende symptomen die kunnen worden veroorzaakt door stress:
Fysiek:
- Verzwakt immuunsysteem
- Veranderende eetlust
- Vermoeidheid en uitputting
- Hoofdpijn
- Duizeligheid
- Spierspanning
- Spier en/of rugpijn
- Maag- en darmklachten
- Slaapproblemen
- Verhoogde hartslag/ hartkloppingen/ hartziektes
- Hoge bloeddruk
Emotioneel en mentaal:
- Rusteloosheid en angstig
- Besluiteloos
- Verminderde concentratie
- Geheugenproblemen
- Prikkelbaar en last van stemwisselingen
- Depressieve gevoelens
- Moeite met ontspannen
- Verminderd libido
Omgaan met stress?
Elk mens heeft andere persoonlijkheidskenmerken en daardoor ook een persoonlijke manier van reageren op stress. Dat varieert van enorm stressgevoelig tot enorm stressbestendig en alles daar tussenin. Zo blijken perfectionisten vanwege de hoge eisen die ze stellen, erg gevoelig te zijn voor stress. Als ook mensen met veelal negatieve selftalk.
Je ziet ook veel verschillen in het omgaan met stress. Zo zijn extraverte mensen meestal eerder geneigd over hun moeilijkheden te praten en steun te zoeken. Terwijl introverte mensen zich vaak eerder zullen terugtrekken.
Als stress en spanning tot innerlijke onrust leidt, is er vaak de gedachte dat iets buiten zichzelf dat kan wegnemen. Er wordt vaak meer gegeten en er kunnen eetbuien ontstaan. Maar niet alleen eten is aan spanning en stress gelinkt, ook bijvoorbeeld meer drinken, roken, gamen, shoppen of drugs gebruiken.
Hoe kun je negatieve stress voorkomen?
- Stress is niet te vermijden in ons leven. Het is belangrijk om er beter mee te leren omgaan en te kijken waar je wel invloed op hebt. Bijvoorbeeld je eet- en leefgewoonten.
- Zorg voor een gezond eetpatroon, veelal puur en onbewerkte voeding, zoals volle granen, verse groenten, fruit, noten, pitten, zaden enzovoorts.|
- Zorg voor voldoende beweging en wissel cardio af met af en toe krachttraining. Door de weerstand heen gaan, helpt je bouwen aan meer weerstand.
- Ga vroeg in de ochtend naar buiten. Daglicht speelt een cruciale rol bij het spel van ons circadiaanse ritme, ook wel bekend als onze interne biologische klok.
- Bouw je dag af en kijk een uur voor het naar bed gaan niet meer op schermen. Zorg voor een avondroutine en ga op tijd naar bed, zodat je ontspannen aan je nacht begint.
- Zorg voor me-time momenten en goede zelfzorg.
- Leer ontspanningstechnieken die je helpen om je zenuwstelsel tot rust te brengen.
Hoe kun je beter leren omgaan met stress?
In deze ratrace is het vermogen om effectief met stress om te gaan, belangrijker dan ooit. Zowel voor je welzijn als voor je gemoedsrust. Beter met stress omgaan begint bij het ontdekken wat jouw triggers zijn en welke factoren stress veroorzaken. Wat prikkelt en overprikkelt jou en jouw zenuwstelsel. Onderzoek of het stressoren zijn waar jij invloed op hebt of niet. En als je er invloed op hebt, wat heb je nodig of moet je kunnen om de spanning en emoties beter te kunnen reguleren?
Maak tijd vrij voor goede zelfzorg en werk aan zelfcompassie! Kijk of je jouw tijd beter kunt leren managen en leer grenzen te bewaken. Dat betekent soms nee zeggen. Een nee tegen een ander, is een ja tegen jezelf. Vraag ook hulp van mensen waar jij bij op je gemak bent.
Tijdens mijn burn-out ben ik aan de slag gegaan met een coach om mijn triggers en factoren helder te krijgen. Van daaruit heb ik effectieve strategieën geleerd om beter met stress en emoties om te gaan, o.a. vanuit de mindfulness en hartcoherentie. Met veel succes en ik was er zo enthousiast over dat ik ervoor gekozen heb me te laten scholen tot mindfulnesstrainer en hartcoherentie coach.
Ga op onderzoek uit wat jou kan helpen, blijf niet tobben en in een spiraal naar beneden glijden. Je weerbaarheid, draagkracht en vitaliteit kun je terugkrijgen, maar tijd komt nooit meer terug…
Wil je weten wat ik voor jou zou kunnen betekenen? Elke week maak ik tijd vrij voor 3 gratis adviesgesprekken.
Meld je hier aan en ik bel je op het geplande tijdstip.
Lfs,
Mandy ♥